4 dấu hiệu trẻ bắt đầu dậy thì sớm mà phụ huynh cần lưu tâm

Dậy thì sớm là hiện tượng trẻ trải qua quá trình chuyển đổi sang cơ thể người lớn trước độ tuổi quy định, cụ thể là trước 8 tuổi với bé gái và trước 9 tuổi với bé trai. Một bé gái 7 tuổi ở Ba Đình, Hà Nội đi khám do có dấu hiệu vú phát triển bất thường và chiều cao vượt trội so với bạn bè. Bác sĩ đã thực hiện các xét nghiệm hormone và chụp X-quang tuổi xương, kết quả cho thấy bé dậy thì sớm hơn so với bình thường. Bé được tư vấn về chế độ dinh dưỡng, luyện tập và những lưu ý cho phụ huynh trong giai đoạn dậy thì.

Kết quả này khiến cha mẹ bé lo lắng về nguyên nhân và cách chữa trị. Có 4 dấu hiệu cho thấy trẻ bị dậy thì sớm:

1. Bé gái có ngực phát triển, mọc lông mu hoặc lông nách, bắt đầu có kinh nguyệt.

2. Bé trai có tinh hoàn hoặc dương vật to lên, xuất hiện lông mu, giọng trầm và nổi mụn trứng cá.

3. Mùi cơ thể người lớn.

4. Tăng chiều cao và cân nặng nhanh chóng.

Ngoài ra, trẻ có thể thay đổi tâm lý, tách khỏi bố mẹ, chú ý đến bản thân, và mơ mộng về những mục tiêu không thực tế. Nếu cha mẹ thấy con phát triển nhanh hơn bạn bè, nên đưa trẻ đến cơ sở y tế kiểm tra.

Nguyên nhân dậy thì sớm ở trẻ em có thể do di truyền, nội tiết, môi trường, chế độ ăn uống và điều kiện gia đình.

• Chế độ ăn uống không hợp lý: Thực phẩm nuôi công nghiệp chứa hormone, như thịt gà, vịt, và rau quả chín ép bằng hormone, có thể gây dậy thì sớm nếu trẻ tiêu thụ thường xuyên. Nên ưu tiên cho trẻ ăn thực phẩm tự nhiên và rau quả theo mùa.

• Béo phì: Trẻ béo phì có nguy cơ dậy thì sớm cao hơn. Cần kiểm soát cân nặng của trẻ, hạn chế thực phẩm gây béo như đồ ngọt, thức ăn nhanh và thực phẩm chiên.

Thức ăn có hàm lượng calo cao có thể làm tăng nguy cơ béo phì và dậy thì sớm ở trẻ em. Dậy thì sớm có thể do nguyên nhân trung ương, khi nồng độ GnRH tăng cao dẫn đến hormone sinh dục tăng, hoặc do nguyên nhân ngoại vi, khi hormone sinh dục tự tăng. Các bệnh lý như u tuyến thượng thận hoặc tiếp xúc với estrogen, testosteron từ bên ngoài cũng có thể gây ra tình trạng này. Để phòng ngừa dậy thì sớm, phụ huynh nên kiểm soát dinh dưỡng, vận động, sàng lọc bệnh lý và tạo môi trường sống lành mạnh, đồng thời theo dõi sự phát triển của trẻ mỗi 3 tháng theo tiêu chuẩn WHO.

Trẻ cần có chế độ ăn uống đa dạng, đầy đủ dinh dưỡng, ưu tiên rau củ quả và trái cây theo mùa, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ và đường. Bố mẹ nên khuyến khích trẻ tập thể dục ít nhất 45 phút mỗi ngày và hạn chế sử dụng thiết bị điện tử, đặc biệt trước khi đi ngủ. Cần kiểm soát nội dung trên thiết bị để bảo vệ tâm lý trẻ. Trẻ em có nguy cơ béo phì, tiểu đường hay các bệnh lý khác có thể dậy thì sớm, do đó cần được khám sàng lọc và kiểm tra sức khỏe định kỳ từ khi sơ sinh.

Source: https://afamily.vn/4-dau-hieu-tre-day-thi-som-phu-huynh-nen-chu-y-20230703155927.chn